Ngữ pháp Tiếng Nhật sơ cấp: Bài 11 - 15: Giáo trình Minano Nihongo

Ngữ pháp Tiếng Nhật sơ cấp: Bài 11 - Giáo trình Minano Nihongo

I TỪ VỰNG います : có (động vật) [にほんにいます] [nihon ni imasu] : ở Nhật Bản かかります : mất, tốn やすみます :nghỉ ngơi

ひとつ <hitotsu> : 1 cái (đồ vật) 
ふたつ <futatsu> : 2 cái 
みっつ <mittsu> : 3 cái 
よっつ <yottsu> : 4 cái 
いつつ <itsutsu> : 5 cái 
むっつ <muttsu> : 6 cái 
ななつ <nanatsu> : 7 cái 
やっつ <yattsu> : 8 cái 
ここのつ <kokonotsu> : 9 cái 
とお <too> : 10 cái 
いくつ <ikutsu> : bao nhiêu cái 
ひとり <hitori> : 1 người 
ふたり <futari> : 2 người 
～にん <～nin> : ～người 
～だい <～dai> : ～cái, chiếc (máy móc) 
～まい <～mai> : ～tờ, (những vật mỏng như áo, giấy...) 
～かい <～kai> : ～lần, tầng lầu 
りんご <ringo> : quả táo 
みかん <mikan> : quýt 
サンドイッチ <SANDOICHCHI> : sandwich 
カレー(ライス) <KAREー(RAISU)> : (cơm) cà ri 
アイスクリーム <AISUKURIーMU> : kem 
きって <kitte> : tem 
はがき <hagaki> : bưu thiếp 
ふうとう <fuutou> : phong bì 
そくたつ <sokutatsu> : chuyển phát nhanh 
かきとめ <kakitome> :gửi bảo đảm 
エアメール <EAMEーRU> : (gửi bằng) đường hàng không 
ふなびん <funabin> : gửi bằng đường tàu 
りょうしん <ryoushin> : bố mẹ 
きょうだい <kyoudai> : anh em 
あに <ani> : anh trai (tôi) 
おにいさん <oniisan> : anh trai (bạn) 
あね <ane> : chị gái (tôi) 
おねえさん <oneesan> : chị gái (bạn) 
おとうと <otouto> : em trai (tôi) 
おとうとさん <otoutosan> : em trai (bạn) 
いもうと <imouto> : em gái (tôi) 
いもうとさん <imoutosan> : em gái (bạn) 
がいこく <gaikoku> : nước ngoài 
～じかん <～jikan> : ～tiếng, ～giờ đồng hồ 
～しゅうかん <～shuukan> : ～tuần 
～かげつ <～kagetsu> : ～tháng 
～ねん <～nen> : ～năm 
～ぐらい <～gurai> : khoảng～ 
どのくらい <donokurai> : bao lâu 
ぜんぶで <zenbude> : tất cả, toàn bộ 
みんな <minna> : mọi người 
～だけ <～dake> : ～chỉ 
いらっしゃいませ <irashshaimase> : xin mời qúy khách 
いい (お)てんきですね <ii (o)tenki desu ne> : trời đẹp quá nhỉ ! 
おでかけですか <odekake desu ka> : đi ra ngoài đấy hả ? 
ちょっと ～まで <chotto ～made> : đến～một chút 
いって いらっしゃい <itteirashshai> : (anh) đi nhé (lịch sự hơn) 
いってらっしゃい <itterashshai> : (anh) đi nhé 
いって まいります <itte mairimasu> : (tôi) đi đây (lịch sự hơn) 
いってきます <itte kimasu> : (tôi) đi đây 
それから <sorekara> : sau đó 
オーストラリア <OーSUTORARIA> : nước Úc 

II NGỮ PHÁP - MẪU CÂU
Mẫu Câu - Ngữ Pháp 1: 

* Ngữ Pháp: 
Vị trị của số lượng trong câu : đứng sau trợ từ が<ga>, を<wo> 

* Mẫu Câu: 
Danh từ + が + ～ つ / にん/ だい/ まい / かい... + あります / います 
Danh từ + <ga> + <～tsu / nin / dai / mai / kai...> + arimasu / imasu 

* Ví dụ: 
いま、こうえん の なか に おとこ の ひと が ひとり います 
<ima, kouen no naka ni otoko no hito ga hitori imasu> 
(Bây giờ trong công viên có một người đàn ông.) 
わたし は シャツ が に まい あります 
<watashi wa SHATSU ga ni mai arimasu> 
(Tôi có hai cái áo sơ mi.) 


Mẫu Câu - Ngữ Pháp 2: 

* Ngữ Pháp: 
Yêu cầu ai đó đưa cho mình cái gì : を<wo> + ください<kudasai> 

* Mẫu Câu: 
Danh từ + を<wo> + số lượng + ください<kudasai> 

* Ví dụ: 
<kami wo ni mai kudasai> 
(Đưa cho tôi hai tờ giấy, làm ơn) 

Mẫu Câu - Ngữ Pháp 3: 

* Ngữ Pháp: 
Trong khoảng thời gian làm được việc gì đó : trợ từ　に<ni> 

* Mẫu Câu: 
Khoảng thời gian + に<ni> + Vます <V masu> 

* Ví dụ: 
いっ しゅうかん に さん かい にほん ご を べんきょうし ます 
<ish shuukan ni san kai nihon go wo benkyoushi masu> 
(Tôi học tiếng Nhật một tuần ba lần.) 

Mẫu Câu - Ngữ Pháp 4: 

* Ngữ Pháp: 
どのくらい<dono kurai> được sử dụng để hỏi khoảng thời gian đã làm cái gì đó. 
ぐらい<gurai> đặt sau số lượng có nghĩa là khoảng bao nhiêu đó. 

* Mẫu Câu: 
どのくらい<dono kurai> + danh từ + を<wo> + Vます<V masu> 
danh từ + が<ga> + số lượng + ぐらい<gurai> + あります/ います<arimasu / imasu> 

* Ví dụ: 
Long さん は どの くらい にほん ご を べんきょうし ました か 
<Long san wa dono kurai nihon go wo benkyoushi mashita ka> 
(Anh Long đã học tiếng Nhật được bao lâu rồi ?) 
さん ねん べんきょうし ました 
< san nen benkyoushi mashita> 
(Tôi đã học tiếng Nhật được 3 năm) 
この がっこう に せんせい が さんじゅう にん ぐらい います 
<kono gakkou ni sensei ga sanjuu nin gurai imasu> 
(Trong trường này có khoảng ba mươi giáo viên.) 

Lưu ý: Cách dùng các từ để hỏi số lượng cũng tương tự tức là các từ hỏi vẫn đứng sau trợ từ. 
* Ví dụ: 
あなた の うち に テレビ が なん だい あります か 
<anata no uchi ni TEREBI ga nan dai 
arimasu ka> 
(Nhà của bạn có bao nhiêu cái ti vi ?) 
わたし の うち に テレビ が いちだい だけ あります 
<watashi no uchi ni TEREBI ga ichi dai dake arimasu> 
(Nhà của tôi chỉ có một cái ti vi.) 
A さん の ごかぞく に ひと が なんにん います か 
<A san no gokazoku ni hito ga nan nin imasu ka> 
(Gia đình của anh A có bao nhiêu người vậy ?) 
わたし の かぞく に ひと が よ にん います 
<watashi no kazoku ni hito ga yo nin imasu> 
(Gia đình tôi có 4 người.) 

Ngữ pháp Tiếng Nhật sơ cấp: Bài 12 - Giáo trình Minano Nihongo

II NGỮ PHÁP * Ngữ pháp 1: Giới thiệu và cách sử dụng Tính từ い, Tính từ な ( Xin xem lại BÀI 8 )

* Ngữ pháp 2: 
Cú pháp của câu so sánh hơn: 
Noun 1 + は + Noun 2 + より + Adj + です 
Noun 1 + <wa> + Noun 2 + <yori> + Adj + <desu> 

* Ví dụ: 
ベトナム りょうり は にほん りょうり より やすい です 
<BETONAMU ryouri wa nihon ryouri yori yasui desu> 
(Thức ăn của Việt Nam thì rẻ hơn thức ăn Nhật Bản) 

この くるま は あの くるま より おおきい です 
<kono kuruma wa ano kurama yori ookii desu> 
(Chiếc xe hơi này thì lớn hơn chiếc xe hơi kia) 

* Ngữ pháp 3: 
Cú pháp của câu hỏi so sánh: 
Noun 1 + と + Noun 2 + と + どちら + が + Adj + です か 
Noun 1 + <to> + Noun 2 + <to> + <dochira> + <ga> + Adj + <desu ka> 

Cú pháp của câu trả lời: 
Noun + の + ほう + が + Adj + です か 
Noun + <no> + <hou> + <ga> + Adj + <desu ka> 

* Ví dụ: 
A さん と B さん と どちら が ハンサム です か 
<A san to B san to dochira ga HANSAMU desu ka> 
(Giữa anh A và anh B thì ai đẹp trai hơn ?) 
A さん の ほう が ハンサム です 
<A san no hou ga HANSAMU desu> 
(Anh A đẹp trai hơn) 

* Ngữ pháp 4: 
Cú pháp của câu so sánh nhất: 
どこ<doko> 
いつ<itsu> 
だれ<dare> 
Noun + で<de> + なに<nani> + が<ga> + いちばん<ichiban> + Adj + ですか<desu ka> 
どれ<dore> 
<.......> 

* Ví dụ: 
ベトナム で どこ が いちばん にぎやか です か 
<BETONAMU de doko ga ichiban nigiyaka desu ka> 
(Ở Việt Nam thì nơi nào là nhộn nhịp nhất vậy ?) 
ベトナム で ホーチミン し が いちばん にぎやか です 
<BETONAMU de HO-CHIMIN shi ga ichiban nigiyaka desu> 
(Ở Việt Nam thì thành phố Hồ Chí Minh là nhộn nhịp nhất) 

ごかぞく で だれ が いちばん せが たかい です か 
<gokazoku de dare ga ichiban sega takai desu ka> 
(Trong gia đình bạn thì ai là người cao nhất?) 
かぞく で ちち が いちばん せが たかい です 
<kazoku de chichi ga ichiban sega takai desu> 
(Trong gia đình thì cha tôi là người cao nhất) 

Ngữ pháp Tiếng Nhật sơ cấp: Bài 13 - Giáo trình Minano Nihongo

II NGỮ PHÁP * Ngữ pháp 1: 　　もの　　　　　　　　　+ が + ほしい + です + (か) (đồ vật) + ++ + <(ka)> Cách dùng: Dùng để biểu thị ý muốn có một cái gì đó.

Ví dụ: 
いま、 あなた は なに が ほしい です か 
<ima, anata wa nani ga hoshii desu ka> 
(Bây giờ bạn muốn cái gì ?) 
わたし は パン が ほしい です 
<watashi wa PAN ga hoshii desu> 
(Tôi muốn có một ổ bánh mì.) 

* Ngữ pháp 2: 
なに + が(を, へ) + V たい + です + (か) 
<Nani> + <ga(wo, e)> + V<tai> + <desu> + <(ka)> 
Động từ trông ngữ pháp này có đuôi là たい<tai>, cách đổi như sau: 

bỏ ます<masu> thêm たい<tai> 
たべます<tabe masu> --------------> たべ<tabe> ---------------> たべたい<tabe tai> : muốn ăn 
ねます<ne masu> --------------> ね<ne> ---------------> ねたい<ne tai> : muốn ngủ 

Cách dùng: Nói lên ước muốn được làm gì đó. 

Ví dụ: 
あした、 あなた は なに を したい です か 
<ashita, anata wa nani wo shitai desu ka> 
(Bạn muốn làm gì vào ngày mai ?) 
あした、 わたし は いなか へ かえり たい です 
<ashita, watashi wa inaka e kaeri tai desu> 
(Ngày mai tôi muốn trở về quê.) 

A さん は なに を たべ たい です か 
<A san wa nani wo tabe tai desu ka> 
(Anh A muốn ăn món gì vậy ?) 
わたし は てんぷら を たべ たい です 
(watashi wa tempura wo tabe tai desu> 
(Tôi muốn ăn món tempura) 

Chú ý: Khi mà câu hỏi là ほしい<hoshii> thì câu trả lời phải là ほしい<hoshii>. Còn câu hỏi là たい<tai> thì câu trả lời cũng phải là たい<tai> 

* Trường hợp phủ định của tính từ ほしい<hoshii> và Vたい<tai> (đây là động từ nhưng phủ định như tính từ) 
- Vì đây là tính từ い<i> nên phủ định của nó sẽ là: 
bỏ い<i> thêm くない<kunai> 
ほしい<hoshii> ---------> ほし<hoshi> ------------------> ほしくない<hoshi kunai> (không muốn) 
Vたい<tai> ---------> Vた<ta> ------------------> Vたくない<takunai> (không muốn làm) 

Ví dụ: 
わたし は ともだち が ほし くない です 
<watashi wa tomodachi ga hoshi kunai desu> 
(Tôi không muốn có bạn.) (Cô đơn ) 
わたし は パン が たべ たくない です 
<watashi wa PAN ga tabe takunai desu> 
(Tôi không muốn ăn bánh mì.) 

* Ngữ pháp 3: 
Noun (nơi chốn) + へ<e> +Noun (V không ます<masu> + に<ni> + いきます<iki masu> / きます<ki masu> / かえります<kaeri masu> 
Cách dùng: Dùng khi muốn biểu thị ý rằng : đi đến đâu để làm gì đó. 

Ví dụ: 
* Động từ 
わたし は にほん へ にほんご を べんきょうし に いき たい です 
<watashi wa nihon e nihongo wo benkyoushi ni iki tai desu> 
(Tôi muốn đến Nhật Bản để học tiếng Nhật.) 

* Danh từ 
あした、　わたし　　は　　きょうと　の　　おまつり　に　いき　　ます 
<ashita, watashi wa kyouto no omatsuri ni 　iki 　masu> 
(Ngày mai tôi đi đến lễ hội ở Tokyo) 

Ngữ pháp Tiếng Nhật sơ cấp: Bài 14 - Giáo trình Minano Nihongo

II NGỮ PHÁP Ngữ pháp bài này rất là khó, và đây là một trong những ngữ pháp thường xuyên dùng trong tiếng Nhật, nếu không nắm kĩ phần này, các bạn sẽ không thể nào bước lên tiếp đuợc.

* Ngữ pháp 1: 
てけい<te kei>(THỂ TE) 

Trước giờ chắc hẳn các bạn khi học động từ đều chỉ học qua chứ không hề để ý là động từ trong tiếng Nhật được chia làm 3 nhóm. Trước khi vào thể て<Te>, các bạn cần phải nắm vững và biết cách phân biệt động từ nào ở nhóm nào. 

A CÁC NHÓM ĐỘNG TỪ 
1) ĐỘNG TỪ NHÓM I 
Động từ nhóm I là những động từ có đuôi là cột い<i>(trước ます<masu> tức là những chữ sau đây: 
い<i>, し<shi>, ち<chi>, り<ri>, ひ<hi>, ぎ<gi>, き<ki>, に<ni>... 

Ví dụ: 
あそびます<asobi masu> : đi chơi 
よびます<yobi masu> : gọi 
のみます<nomi masu> : uống 
........... 
Tuy nhiên cũng có một số động từ được gọi là đặc biệt. Những động từ đó tuy có đuôi là cột い<i> nhưng có thể nó nằm trong nhóm II, hoặc nhóm III. Tuy nhiên những động từ như thế không nhiều. 

Ví dụ: 
あびます<abi masu> : tắm (thuộc nhóm II) 
かります<kari masu> : mượn (thuộc nhóm II) 
きます<ki masu> : đến (thuộc nhóm III) 

2) ĐỘNG TỪ NHÓM II 
Động từ nhóm II là những động từ có đuôi là cột え<e>(trước ます<masu> tức là những chữ sau đây: 
え<e>, せ<se>, け<ke>, ね<ne>, て<te>, べ<be>..... 

Ví dụ: 
たべます<tabe masu> : ăn 
あけます<ake masu> : mở 
.......... 
Động từ ở nhóm này thì hầu như không có ngoại lệ (ít ra là tới thời điểm Hira đang học) . 

3) ĐỘNG TỪ NHÓM III 
Động từ nhóm III được gọi là DANH - ĐỘNG TỪ. Tức là những động từ có đuôi là chữ し<shi>, và khi bỏ ます<masu> và し<shi> ra thì cái phần trước nó sẽ trở thành danh từ. 

Ví dụ: bỏ ます<masu> 

<benkyoushi masu>: học ---------------><benkyou> : việc học 
べんきょうします : học ---------------> べんきょう : việc học 
<kaimonoshi masu>: mua sắm --------------><kaimono> : sự mua sắm 
かいものします : mua sắm --------------> かいもの : sự mua sắm 
....... 
Tuy nhiên cũng có một vài động từ cũng có đuôi là し<shi> nhưng không phải là danh động từ. 

Ví dụ: 
はなします<hanashi masu> : nói chuyện. 
............. 

B THỂ TE 
Vậy thể Te là gì ? Thể Te là một dạng khác của động từ. Trước giờ các bạn đã học qua động từ nhưng ở thể ます<masu>, và những động từ đó có đuôi là ます<masu>. Và bây giờ thể Te chính là từ thể masu chuyển thành dựa vào một số quy tắc. Đây là quy tắc cơ bản: 

1) ĐỘNG TỪ NHÓM I 
Các bạn đã biết thế nào là động từ nhóm I, và đây cũng là nhóm có cách chia rắc rối nhất. 
* Những động từ có đuôi là き<ki>, các bạn sẽ đổi thành いて<i te>. 

Ví dụ: 
bỏ ます<masu>, đổi き<ki> thành いて<i te> 

<kaki masu> : viết --------------------------------><kaite> 
かきます : viết --------------------------------> かいて 
<kikimasu> : nghe-------------------------------><kiite> 
ききます : nghe-------------------------------> きいて 
<aruki masu> : đi bộ-------------------------------><aruite> 
あるきます : đi bộ -------------------------------> あるいて 

* Những động từ có đuôi là ぎ<gi> các bạn sẽ đổi thành いで<i de>. 

Ví dụ: 
bỏ ます<masu>, đổi き<ki> thành いで<i de> 

<oyogi masu>: bơi ----------------------------------------------><oyoide> 
およぎます　 : bơi ----------------------------------------------> およいで 
<isogi masu> : vội vã--------------------------------------------><isoide> 
いそぎます : vội vã -------------------------------------------> いそいで 

* Những động từ có đuôi là み<mi>, び<bi> các bạn sẽ đổi thành んで<n de> 

Ví dụ: 
bỏ ます<masu>, み<mi>,(び<bi> . Thêm んで<n de> 

<nomi masu> : uống ---------------------------------------><nonde> 
のみます : uống ---------------------------------------> のんで 
<yobi masu> : gọi ---------------------------------------><yonde> 
よびます : gọi ---------------------------------------> よんで 
<yomi masu> : đọc ---------------------------------------><yonde> 
よみます : đọc ---------------------- ----------------> よんで 

Đối với hai động từ よびます<yobi masu> và よみます<yomi masu> thì khi chia thể て<te>, các bạn phải xem xét ngữ cảnh của câu để biết được nó là động từ よびます<yobi masu> hay động từ よみます<yomi masu>. 

* Những động từ có đuôi là い<i>, ち<chi>, り<ri> các bạn đổi thành って<tsu nhỏ và chữ te> (không biết phải viết sao 

Ví dụ: 
bỏ <masu>,<ri>,(<i> ,(<chi> . Thêm <tsu nhỏ và chữ te> 

<magari masu>:quẹo ----------------------------------------><magatte> 
まがります :quẹo ----------------------------------------> まがって 
<kai masu> : mua ----------------------------------------><katte> 
かいます : mua ----------------------------------------> かって 
<nobori masu> : leo ----------------------------------------><nobotte> 
のぼります : leo -----------------------------------------> のぼって 
<shiri masu> : biết -----------------------------------------><shitte> 
しります : biết -----------------------------------------> しって 

* Những động từ có đuôi là し<shi> thì chỉ cần thêm て<te> 

Ví dụ: 
bỏ ます<masu> thêm て<te> 

<oshi masu> : ấn -----------------------><oshi te> 
おします : ấn -----------------------> おして 
<dashi masu>: gửi-----------------------><dashi te> 
だします : gửi ----------------------> だして 
<keshi masu> : tắt----------- -----------><keshi te> 
けします : tắt-----------------------> けして 

* Riêng động từ いきます<iki masu> do là động từ đặc biệt của nhóm I nên sẽ chia như sau: 
bỏ ます<masu>, き<ki>. Thêm <tsu nhỏ và te> 

<iki masu> : đi---------------------------------><itte> 
いきます　 : đi---------------------------------> いって 

2) ĐỘNG TỪ NHÓM II 
- Các bạn đã biết thế nào là động từ nhóm II, và đây là nhóm có cách chia đơn giản nhất. 
* Đối với động từ nhóm II, các bạn chỉ cần bỏ ます<masu> thêm て<te>. 

Ví dụ: 
bỏ <masu> thêm <te> 

<tabe masu> : ăn -------------------------------><tabete> 
たべます : ăn -------------------------------> たべて 
<ake masu> : mở -------------------------------><akete> 
あけます : mở -------------------------------> あけて 
<hajime masu> : bắt đầu----------------------------><hajimete> 
はじめます :bắt đầu ---------------------------> はじめて 

* Một số động từ sau đây là động từ đặc biệt thuộc nhóm II, cách chia như sau: 
bỏ ます<masu> thêm て<te> 

<abi masu> : tắm----------------------------><abite> 
あびます　　　　 : tắm----------------------------> あびて 
<deki masu> : có thể-------------------------><dekite> 
できます : có thể---------------------> できて 
<i masu> : có------------------------------><ite> 
います : có------------------------------> いて 
<oki masu> : thức dậy----------------------><okite> 
おきます : thức dậy----------------------> おきて 
<ori masu> : xuống (xe)------------------><orite> 
おります : xuống (xe)------------------> おりて 
<kari masu> : mượn-------------------------><karite> 
かります : mượn-------------------------> かりて 

3)Động từ nhóm III 
- Các bạn đã biết thế nào là động từ nhóm III. Và nhóm này cách chia cũng vô cùng đơn giản. 

Ví dụ: 
bỏ ます<masu> thêm て<te> 

<shi masu> : làm, vẽ ---------------------------><shi te> 
します　　　 : làm, vẽ --------------------------->して 
<sanposhi masu>: đi dạo ---------------------------><sanposhite> 
さんぽします : đi dạo --------------------------->さんぽして 
<benkyoushi masu>:học ----------------------------><benkyoushite> 
べんきょうします : học --------------------------->べんきょうして 
Đây là động từ đặc biệt nhóm III: 
<ki masu> : đi --------------------><kite> 
きます : đi --------------------> きて 

* Ngữ pháp 2: 
- Yêu cầu ai làm gì đó: Động từ trong mẫu câu này được chia thể て<te>, thể các bạn vừa mới học. 
Vて<te> + ください<kudasai> : Yêu cầu ai làm gì đó. 

Ví dụ: 
ここ に なまえ と じゅうしょ を かいて ください 
<koko ni namae to juusho wo kaite kudasai> 
(Làm ơn viết tên và địa chỉ của bạn vào chỗ này) 

わたし の まち を きて ください 
<watashi no machi wo kite kudasai> 
(Hãy đến thành phố của tôi) 

* Ngữ pháp 3: 
- Diễn tả hành động đang làm ( tương tự như thì hiện tại tiếp diễn trong tiếng Anh ấy mà) 
Vて<te> + います<imasu> : khẳng định 
Vて<te> + いません<imasen> : phủ định 

Ví dụ: 
* ミラー さん は いま でんわ を かけて います 
<MIRAー san wa ima denwa wo kakete imasu> 
(Anh Mira đang gọi điện thoại) 

* いま あめ が ふって います か 
<ima ame ga futte imasu ka> 
(Bây giờ mưa đang rơi phải không ?) 
+ はい、 ふって います 
<hai, futte imasu> 
(Ừ, đúng vậy) 
+ いいえ、 ふって いません 
<iie, futte imasen> 
(Không, không có mưa) 


* Ngữ pháp 3: 
- Hỏi người khác rằng mình có thể làm điều gì đó cho họ không ? 
Vます<masu> + ましょう<mashou> +か<ka> 

Ví dụ: 
かさ を かし ましょう か 
<kasa wo kashi mashou ka> 
(Tôi cho bạn mượn một cây dù nhé ?) 
すみません 。 おねがいし ます 
<sumimasen. onegaishi masu> 
(Vâng, làm ơn.) 

Ngữ pháp Tiếng Nhật sơ cấp: Bài 15 - Giáo trình Minano Nihongo

II NGỮ PHÁP Ngữ pháp bài này vẫn thuộc thể て. Về thể thì xin các bạn xem lại bài 14.

* Ngữ pháp 1: 
- Hỏi một người nào rằng mình có thể làm một điều gì đó không ? Hay bảo một ai rằng họ có thể làm điều gì đó. 
Vて<te> + もいいです<mo ii desu> + か<ka> 

Ví dụ: 
しゃしん を とって も いい です。 
<shashin wo totte mo ii desu> 
(Bạn có thể chụp hình) 

たばこ を すって も いい です か。 
<tabako wo sutte mo ii desu ka> 
(Tôi có thể hút thuốc không ?) 

* Ngữ pháp 2: 
- Nói với ai đó rằng họ không được phép làm điều gì đó. 
Vて<te> + は<wa> + いけません<ikemasen> 
- Lưu ý rằng chữ <wa> trong mẫu cầu này vì đây là ngữ pháp nên　khi viết phải viết chữ は<ha> trong bảng chữ, nhưng vẫn đọc là <wa>. 

Ví dụ: 
ここ で たばこ を すって は いけません 
<koko de tabako wo sutte wa ikemasen> 
(Bạn không được phép hút thuốc ở đây) 

せんせい 、ここ で あそんで も いい です か 
<sensei, koko de asonde mo ii desu ka> 
(Thưa ngài, chúng con có thể chơi ở đây được không ?) 
* はい、いいです 
<hai, ii desu> 
(Được chứ.) 
* いいえ、いけません 
<iie, ikemasen> 
(Không, các con không được phép) 

Lưu ý: Đối với câu hỏi mà có cấu trúc Vて<te> + は<wa> + いけません<ikemasen> thì nếu bạn trả lời là: 
* <hai> thì đi sau nó phải là <ii desu> : được phép 
* <iie> thì đi sau nó phải là <ikemasen> : không được phép 

Lưu ý : Đối với động từ <shitte imasu> có nghĩa là biết thì khi chuyển sang phủ định là <shiri masen> 

Ví dụ: 
わたし の でんわ ばんご を しって います か 
<watashi no denwa bango wo shitte imasu ka> 
(Bạn có biết số điện thoại của tôi không ?) 
* はい、 しって います 
<hai, shitte imasu> 
(Biết chứ) 
* いいえ、 しりません 
<iie, shirimasen> 
(Không, mình không biết)